Nöropazarlama Ve Yapay Zeka

 Yapay Zeka Beynimizi Kontrol Edebilir mi ?

Nöropazarlama (Neuromarketing) nedir?

Tüketiciyi daha derinlemesine anlayabilmek için nöro bilimi ve pazarlamayı bir araya getiren yöntemdir. 

Klasik pazarlama yöntemlerinde araştırmalar, satış verileri ve anketler üzerinden kayda değer sonuçlar çıkarılsa da bu girdiler ile istenilen doğrulukta gerçek verileri tam olarak yansıtmamaktadır. Örneğin bir ürünün çok satması, o ürünün iyi olduğu yada çok talep gördüğü anlamına gelmeyebilir. Bir ürün yada hizmetin pazarın çoğuna sahip olması, o ürün yada hizmetten tüketicilerin memnun olduğu yada vazgeçilmez olarak gördüğü anlamı çıkarılamaz. Yada sadece anket sonuçları hareket edilirse özellikle yaş küçüldükçe, alım gücü zayıfladıkça ve cahillik artıkça; olduğu gibi değil olmak istediği gibi yanıtlar verildiğinden sonuçlar yanıltıcı çıkmaktadır. 

Nörobilime göre davranışları sadece soru sorarak ortaya çıkaramayız. Memnuniyet derecesini de sadece sonuç rakamları ile değerlendiremeyiz. Beyin dalgalarını ölçümleyerek tüketicilerin duygu durumları hakkında bilgileri ile ilgili daha kesin sonuçlar elde edebiliriz. 

Nöropazarlama; reklam gösteriminden, mağaza içi satışa, siyasi düşünceden olaylar hakkında fikir empoze etmeye kadar her alanda kullanılabilinir. 

Nöropazarlamada bilinç altınıza yönlendirilen görsel, koku, ses, marka algısı gibi faktörler sizi ihtiyacınız olmayan bir ürünü satın almaya yönlendirirken, bazıları iki ürün arasında seçim yaparken yönlendirebilir, bazıları sizleri fast food restoranları gibi işiniz bittiğinde o mağazadan daha hızlı çıkmanızı sağlayabilir.

Neuromarketing alanında dünyada milyarlarca dolarlık araştırmalar yapılmaktadır. Bu sonuçlara göre yeni satış, pazarlama ve reklam stratejileri geliştirilmektedir. Nöropazarlamanın ispatlanmış başarısı, dürtüleri uyararak ihtiyacı olmasa bile satın alınabililirliği önemli ölçüde artırmasıdır.

Örneğin havaalanında beklerken çalan müzik ne kadar hareketli ise insanlar daha çabuk sıkılıp ucuz yiyecekler alırken, müzik ne kadar rahatlatıcı ise daha az sıkılıp daha pahalı ürünler satın alırlar. İşte nöropazarlama ile bunu tespit etmek ve bu doğrultuda insanları yönlendirmek çok kolaydır.

Başka bir örneklemede normal pazarlama da bir alışveriş merkezinde merdivenler sizlere olabildiğince fazla mağaza gösterecek şekilde tasarlanır. Ancak bu alışveriş merkezine daha önce bir çok kez gelen ziyaretçiler sonraki gelişlerinde bu karmaşıklığı içgüdüsel olarak istemediğinden restoran katına çıkacaksa aradakileri atlayan asansörleri tercih ederek hareket etmektedir. Nöropazarlama insanların hızlı alışma süreleri hesaplanabilir.

Günümüzde nöropazarlamanın en çok kullanıldığı alanlar kumarhaneler ve mobil oyunlar olarak karşımıza çıkmaktadır.

Nöropazarlamada 4 ana etki üzerinden hareket edilir bunlar; dikkat, duygu, motivasyon, akılda kalıcılık. Göz izleme cihazları ile kişilerin dikkat dereceleri ölçülebilirken, mimik ve hareketlerindeki değişimler ile duygu ve düşünceleri hakkında bilgi edinilir. Dolayısıyla bir cep telefonu ile tüm verilerinize kolayca izlenebilir ve olabildiğince doğru sonuçlar çıkarılabilinir. Yani günümüzde kullanıcıları bir test merkezinde kafasına kablolar bağlamaya gerek yoktur. İnternette gezinirken neler üzerinde daha fazla zaman ayırıp neleri daha dikkatli incelediğiniz ve geçmiş verilerinize göre ileride nelerin satın alma ihtimalinizin daha yüksek olduğu hesaplanabilir.

Nöropazarlamanın zirvesi noktasında ise beyinin kısa yollarını manipüle ederek dopaminleri harekete geçirip haz merkezini uyararak aktive ederler. Haz merkezinin aktive olması ise kendinizi daha iyi hissetmenizi ve keyif almanızı sağlar. Buna beyin ödül sistemi adı verilir. 

Nöropazarlamanın bir sonraki aşaması ise bilinç altına fikir tohumları ekip, sanki siz öyle düşünüyor ve öyle istiyormuşsunuz gibi davranmanızı sağlamaktır. İşte burada her an yanınızda olan ve sizi sizden daha iyi tanıyan yapay zeka araçları geliştikçe siz kukla, yapay zekanın başındakiler efendi olacak.

Haydi selametle...