A 'dan Z ’ye İlginç Atasözleri

A'dan Z'ye Farklı Atasözleri

Atasözü geçmişten günümüze gelen, uzun deneyimlerden yararlanarak kısa ve özlü öğütler veren, toplum tarafından benimsenerek ortak olarak kullanılan kalıplaşmış sözlerdir. Türkçe'de "sav" ve "irsal-i mesel, darb-ı mesel" olarak da adlanılır.


Atasözleri bir toplumun duygu, düşünce, inanç ve kültür yapısını yansıtır. Atasözleri, kim tarafından ne zaman söylendiği bilinmediğinden anonimdir. Bu sözler topluma mâl olmuş, toplum tarafından benimsenmiş ve yüzyılların düşünce ve mantık isteminden geçerek günümüze ulaşmış kısa ve özlü sözlerdir. Atasözleri, bir düşünce açıklanırken ya da savunulurken tanık olarak da gösterilirler.

Atasözleri, halkın yalnızca ortak duygu ve düşüncelerini değil ortak dil zevkini de yansıtır.

Bir atasözü listesi yapalım dedik :)

A

* Alan memnun satan memnun; tellala halt etmek düşer.

* Abanın kadri yağmurda bilinir.

* Açın koynunda ekmek durmaz.

* Aç ölmez gözü kararır; susuz ölmez benzi sararır.

* Adama dayanma ölür duvara dayanma kurur.

* Ağanın alnı terlemezse ırgatın burnu kanamaz.

* Ağustosta beyni kaynayanın zemheride kazanı kaynar.

* Akara kokara bakma çuvala girene bak.

* Akıllı köprü arayıncaya kadar deli dereyi geçer.

* Akrep etmez akrabanın ettiğini kimse bilmez akrabadan çektiğini.

* Acemi nalbant; kâh nalına vurur kâh mıhına.

* Al atın iyisini yiyeceği bir yem; al avradın iyisini giyeceği bir don.

* Alıcı aslan borçlu sıçan gibidir.

* Allah’ın ondurmadığını peygamber sopayla kovalar.

* Ananın çıktığı dala kızı salıncak kurar.

* Ana ölünce baba amca olur.

* At elin eğer elin; arada bizim de dahdah’ımız var.

* Almadığın hayvanın kuyruğundan tutma.

* Allah uçamayan kuşa alçacık dal verir.

* Apdessiz sofuya namaz dayanmaz.

* Ağılda oğlak doğsa ovada otu biter.

* Ağır yük altına girenin beli incinir.

* Ağzı eğri gözü şaşı olan ensesinden belli olur.

* Ak bacak kara bacak; geçitte belli olur.

* Ayı inine sığamamış bir de kuyruğuna kalbur bağlamış.

* Aptal yağı çok bulunca; kâh borusunu yağlar kâh gerisini.

* Adam yanıla yanıla alim olur pehlivan yenile yenile galip olur.

* Ağız büzülür göz süzülür; ille de burun ille de burun.

* Ağzına bir zeytin verir ardına bir tulum tutar.

* Ağzının domalmasından Ömer diyeceği belliydi.

* Akçan gitti mi demezler işin bitti mi derler.

* Akıllı bizi arayıp sormaz deli bacadan akar.

* Ak köpeğin pamuk pazarına zararı vardır.

* Akşam olunca kuzu anasını kuş yuvasını bulur.

* Ağa güçlü olunca kul suçlu olur.

* Acemi nalbant işi gâvur eşeğinde öğrenir.

* Acıkan yanağından susayan dudağından belli olur.

* Acırsan şehirli sığırına acı; tok gider aç gelir.

* Acı soğan yiyen ağzının kokusundan belli olur.

* Aç açla yatarsa arada dilenci doğar.

* Aç köpeğin kursağı dar olur.

* Açlıkla tokluğun arası yarım yufkadır.

* Adam adamdır olmasa da pulu; eşek eşektir atlastan olsa da çulu.

* At yedi günde it yediği günde belli olur.

* Adam kıtlığında keçiye “Abdurrahman Çelebi” derler.

* Adam sandık eşeği çifte serdik döşeği.

* Adımız kasap ama evimizin et yüzü gördüğü yok.

* Afyonun aaafini tiryakiden sormalı.

* Ağzı büyük olana kepçe kaşık gibi gelir.

* Akça( Para ) akıl ; don yürüyüş öğretir.

* ” A kız! Kocan ne çirkin!”

“Olsun! Babamın evinde o da yoktu. “

* Ağızla pilâv pişmez yağla pirinç gerek.

* Aklını eşeğe verme; çeker arpa tarlasına gider.

* Alacağın bir fitil pamuğun batmanını sorarsın.

* Alışmadık k.çta don durmaz.

* Al kaşağıyı gir ahıra yarası olan gocunur.

* Altı aylık seyislikle kırk yıllık b.k karıştırılmaz.

* Alışmadık g.tte don durmaz.

* Altmışında zurna çalmayı öğrenen artık mezarda da çalar.

* Ağaca çıkan keçinin dala bakan oğlağı olur.

* Ağustostan sonra ekilen darıdan kocasından sonra kalkan karıdan hayır gelmez.

* Aşık; herkesi kör etrafını duvar sanır.

* Ayağında donu yok başına fesleğen takar.

* Ayı eniğini okşarken öldürüvermiş.

* Ala keçi her zaman püsküllü oğlak doğurmaz.

* At’a nal çakıldığını görmüş kurbağa da ayağını uzatmış.

* Adam desem ünü yok koyun desem yünü yok.

* Adam hacı mı olur varmakla Mekke’ye; eşek evliya mı olur taş çekmekle tekaaae.

* Adam adama gerek olur iki serçeden börek olur.

* Aç adam gökteki ay’ı yufkaya benzetir.

* Akılları pazara çıkarmışlar herkes yine kendi aklını satın almış.

* Alçalma basılırsın yükselme asılırsın.

* Allah fakir kulunu sevindirmek isterse; eşeğini kaybeder üç gün sonra buldururmuş.

* Amcam dayım; herkesten aldım payım.

* Arı gibi eri olanın dağ gibi yeri olur.

* Arpa unundan kadayıf olmaz.

* Atın ölümü itin bayramıdır.

* Atın iyisi yedi günde; it yediği günde belli olur.

* Arpacıdan borç alan ahırını aaa satar.

* Ata da soy gerek ite de.

* Atlar tepişirken arada eşekler ezilir.

* Avcı ne kadar hile bilirse ayı da o kadar yol bilir.

* Azıksız yola çıkanın gözü el torbasında kalır.

B

* Baktın kar havası eve gel kör olası.

* Bekârın parasını it yer yakasını bit yer.

* Bir mıh bir nal kurtarır bir nal bir at kurtarır bir at bir yiğit kurtarır.

* Baldırımın etini yerim gene kasaba minnet etmem.

* Berk kaçan atın b.ku seyrek düşer.

* Borçlunun duacısı alacaklısıdır.

* Azası eksik olanın kazası eksik olmaz.

* Azdan azdan çok olur birazdan.

* Az’ı çocuğuna çoğu kocana gösterme.

* Babası koruk yer oğlunun dişi kamaşır.

* Bağlı aslana tavşanlar bile saldırır.

* Bakkal ölülerin borcunu dirilere yükler.

* Baş ağır gerek kulak sağır gerek.

* Bedava şarabı kadı da içer.

* Bekâr gözü ile kız alma yaya gözü ile at alma.

* Ben tuttum turnayı o çalar zurnayı.

* Beşyüz karga umurumda değil uçururu da seyrine bakarım.

* Bezir yağından pilâv pişer ama yenmez.

* Bildik kasap et yerine kemik verir.

* Bir tilkinin derisi iki kere soyulmaz.

* Bizim topraktan testi olur da kulpu olmaz.

* Borç bini aştıktan sonra her gün baklava börek yenir.

* Boru çalmaya dudak ister.

* Bozuk saatin varsa köylüye götür çavdar sapından zemberek taksın.

* Budala küser öğününü keser.

* Buğday başak verince orak pahaya çıkar.

* Buğdayın iyisini komşuna sat gider de bazlamasını yersin.

* Burnunun bokuna bakmaz kimyonlu kebap yer.

* Bok yiyecek aaaaaaaa kepçesini yanında taşır.

* Başındaki fese bak girdiği kümese bak.

* Bayramda borç ödeyecek olana ramazan kısa gelir.

* Bir dirhem gümüşün üstünde oturmak için kantar gibi g.t gerek.

* Boklu çamurluya gülermiş.

* Bokla yapılan sidikle yıkılır.

* Bakkal fındığıyla yar sevilmez.

* Bıçak keser ama arada masat lâzım.

* Bir ağaçtan hem camiye direk olur hem kenefe kürek olur.

* Bal tattırma ayıya pekmez tulumunu yırttırırsın.

* Başını acemi berbere emanet eden pamuğu cebinden eksik etmesin.

* Bir arap için bir Arabistan yakılmaz.

* Bir çocuğun kırk ebesi olursa; ya kör olur ya topal.

* Bir çıplağı kırk harami soyamaz.

* B.k böceği misk kutusunda ne anlar!

* Bir kuş bir ağaca kırk yılda bir konar; bir daha konuncaya kadar ya dal kurur ya kuş ölür.

* Boşboğazı cehenneme atmışlar “Odunlar yaş.” demiş.

* Bağdan üzüm çalan s.ıçtığı pekmezden belli olur.

* Bakmakla öğrenilseydi kediler kasap olurdu.

* Baş ağrıyınca sivrisinek davul olur.

* Bektaşiye ” Namaz kıl.” demişler; “Kılarım ama okumam.-”Demiş.

* Belinde bir tabancası var boynu kayıştan görünmez.

* Benim derdim inekle dana karının derdi sürmeyle kına.

* Bıldırcının beyliği yığınlar (harman ) kalkana kadardır.

* Bir akçe ile dokuz kubbeli hamam yapılmaz.

* Bir kere insanın ters gitmesin işi; muhallebi yerken kırılır dişi.

C

* Canı yanan eşek attan berk kaçar.

* Can yediğini ten giydiğini ister.

* Cemal gider ama kemal seninle kalır.

* Cennete gitse fidan kırar cehenneme gitse kazan devirir.

* Canı yana eşek atı geçer.

* Canı kaymak isteyen mandayı yanında taşır.

* Cömert derler maldan ederler; yiğit derler candan ederler.

Ç

* Çoklukta (Kalabalıkta ) eşek kuyruğu kesme; kimi kısa der kimi uzun.

* Çobana verme kızı; ya koyun güttürür ya kuzu.

* Çarşı iti koyun beklemez.

* Çağrılmayan yere çörekçiyle börekçi gider.

* Çanağına ne doğrarsan kaşığına o çıkar.

* Çıngıraklı deve kaybolmaz.

* Çingene; erişemediği harmanı zekâtına sayarmış.

* Çirkin karı evi toplar güzel karı düğün gezer.

* Çok gezenin ayağına b.k bulaşır.

* Çingeneye cellâtlık vermişler önce babasının başını kesmiş.

* Çingeneyi paşa yapmışlar “Şu ağaçlardan ne güzel kasnak olur!” demiş.

* Çavdar unundan baklava olmaz.

* Çekirge ne ki budu ne olsun.

* Çengi ölüsü çalgıyla kalkar.

* Çıkacak can yorganda da çıkar urganda da.

* Çiftçinin karnını açmışlar kır tane “gelecek yıl” çıkmış.

* Çocukla yoğurt yiyen ağzına yüzüne bulaştırır.

* Çubukken çıt demeyen ağaçken küt demez.

* Çürük baklanın kör alıcısı olur.

D

* Dadandı dayım köfteye yine gelir haftaya.

* Değirmencini evine hayırlı haber gelmez.

* Değirmenden gelenden börek umarlar.

* Değirmenin sesini işitiyoruz ununu gördüğümüz yok.

* Dilenciye hıyar vermişler eğiri diye beğenmemiş.

* Deliye osur demişler sıçıvermiş.

* Dervişe “Bağdat’ta pilâv var” demişler;” Yalan değilse ırak değil” demiş.

* Devede kalıp var ama katarını bir eşek çeker.

* Deve Kâbe’ye gitmekle hacı olmaz.

* Deveye “Bir çömlek yapıver” demişler yedi kazan sütü devirmiş;”Çok şükür kazasız çıktım” demiş.

* Deveyi eşek yeder ama yükünü çekemez.

* Dokuz bacanak bir çavdar gölgesinde eğlenir.

* Dolapta kurabiye var ama senin ağzına göre değil.

* Dövüş seyirciye kolay gelir.

* Dört paralık adamın sekiz paralık aaafi olur.

* Düşmanın sözü kayar geçer dostun sözü koyar geçer.

* Davetsiz misafir mindersiz oturur.

* Deveye “Kalk oyna.” demişler; bir çam bir çardak devirmiş.

* Dadıya dayanan evlât yüzüne hasret kalır.

* Dağdaki tavşana evde tencere hazırlama.

* Dalga boyu aşmış; ha bir karış ha beş karış.

* Dağda gezen ayıya rastlar dayıya da.

* Delinin getirdiği çalı üstünü kurutmaz.

* Deveyle tepiş olmaz.

* Doğru söyleyenin bir ayağı üzengide gerek.

* Don ıslanmayınca balık tutulmaz. Dilencinin hakkından dolandırıcı gelir.

* Deliye bal tattırmışlar çarşıda katran bırakmamış.

* Değirmende doğan sıçan gök gürültüsünden korkmaz.

* Denizi yakamazsam cızlatırım ya!

* Dertsiz baş bir tek bostan korkuluğunda bulunur.

* Düşün deli gönül düşün; beygir mi alınır kışın onun da parası peşin.

* Devekuşu uçmaya gelince ayağını yük taşımaya gelince kanadını gösterirmiş.

* Deveyi düğüne çağırmışlar; -”Tabanım yırtık oynayamam dudağım yırtık yırlayamam. ” demiş. ·

* Donsuzun gönlünden dokuz top bez geçer.

* Dostu çok olanın postu çabuk eskir.

* Düğüne ses ölüme yas yakışır.

* Deli deli akanı bura bura tıkarlar.

* Deveci ile konuşan kapısını büyük yapmalı.

* Dilenci bir tane olsa şekerle beslenir.

* Dilenciliğin payesi düşüktür ama geliri yüksektir.

* Dinsiz bektaşiye kızar da oruç yemeye yeltenir.

* Dokuz at bir kazığa bağlanmaz.

* Dut kurusu ile yar sevilmez.

* Dünyayı sel bassa ördeğe vız gelir.

* Düt demeye dudak gerek kaşınmaya tırnak gerek.

E

* Ekmeğin büyüğü hamurun çoğundan olur.

* Ebe çok olursa cenin sakat doğar.

* Eğri ağaca “yayım” her gördüğüne “dayım” deme.

* El ağlarsa gözünden anam ağlarsa özünden.

* Elekçiyi paşa yapmışlar ille de “kasnak” demiş.

* El elin eşeğini türkü çağırarak arar.

* Ellere gözlük verir kendi kamburunu görmez.

* Erkeğe yar ölüsü yorgan yenisidir.

* Eşeği tımar eden osuruğuna katlanır.

* Ettiğin hayır ürküttüğün kurbağaya değsin.

* Eğer’le meğer’i evlendirmişler “Keşke” adında çocukları olmuş.

* El ağzına bakan sel ağzına yuva yapar.

* Eşeğe “Cilve yap.” demişler tekme atmış.

* Eşeği düğüne çağırmışlar; “Ya odun lâzımdır ya su.” demiş.

* Emanet eşeğin paldımı yokuşta kopar.

* Ekleme kuyruk aaa kopar.

* Ekmeğini yalnız yiyen yükünü kendi kaldırır.

* Ektiğimiz nohut leblebi oldu da başımızda şakırdıyor.

* Ehl-i aaafe zevk verir kahvenin kaynaması eşeği baştan çıkarır sıpanın oynaması.

* Eşeğe rakı içirmişler çulunu bahşiş vermiş.

* Eşeği kurt yemiş sahibi “Düş olsaydı bari. ” demiş.

* Eşeğin ölümü köpeğe düğündür.

* Eşek at olmazciğeri et olmaz.

* Evinde karın çirkin ise Geçimin de bozuk ise Ne işin var ölü evinde; Gir ağla çık ağla.

* Evinde karın güzel ise Geçimin de iyi ise Ne işin var düğün evinde Gir oyna çık oyna.

* El içinde vasiyet ettik ölmemek olmaz.

* Eli hamur ovalar gözü dana kovalar.

* Elin öldürüverdiği yılan; kafasını kaldırır kaldırır bakar.

* El yumruğu yemeyen kendi yumruğunu bozdoğan armudu sanır.

* El yumruğu yemeyen kendi yumruğunu bozdoğan armudu sanır.

* Erkek kocarsa koç olur- karı kocarsa hiç olur.

* Eski fener; kâh yanar kâh söner.

* Eski zaman atlarına eski Osmanlılar binip gitmiş.

* Eşeğine bakmaz da Hasan Dağı’na oduna gider.

* Evi süsü gösterir ******yu düzgün gösterir.

* Eğri cetvelden doğru çizgi çıkmaz.

* Erkeğin kalbi enginar yaprağıdır her katında bir kadın yatar.

* Eskiye rağbet olsaydı bit pazarına nur yağardı.

* Ev sahibi kurnaz pastırmayı ince ince doğrar; kurnaz misafir ikişer – üçer yutar.

* Eşek çamura düşünce sahibinden yavuz kimse olmaz.

F

* Fare düşmekle deniz mundar olmaz.

* Feleğin işleri ayıya kaval çaldırır.

* Fukaranın çocuğu zenginin malı kıymetlidir.

* Fırsat rüzgâra benzer; marifet onu geçerken tutmaktır.

* Fili güdenden sor deveyi yedenden.

* Fildişi tarak seni başına göre değil bırak.

* Fakir dost çabuk unutulur.

* Fareye rakı içirmişler; “Şu kediyi bana bir buluverin. ” demiş.

* Fakirin buğdayı çavdar ineği keçidir.

* Fakir zenginin malını hesabederken bir kütük çıra yakmış.

* Fukara canına güvenir zengin malına.

* Fukara canı için dua eder zengin malı için.

* Fırın düzen alır hamur biter; ev düzen alır ömür biter.

G

* Görmediğin oğlu olmuş; çekmiş çükünü koparmış.

* Güzel görünür çirkin bürünür.

* Gâvura kızıp da oruç bozulmaz.

* Girmediği bir Gerede zindanı kalmış onda da altı ay eğlenmiş.

* Gönülsüz davara giden köpekten hayır gelmez.

* G.t kısmetten çıkınca uçkur kudretten kırılır.

* Göz derya seyir bedava.

* Güzellik on gerisi don.

* Gâvura kızıp da oruç bozulmaz.

* Gece şarap gündüz kumar; bu haliyle cennet umar.

* Gelinin güzelliği damadın harcıyladır.

* Gevşek tükürüğün sakala zararı vardır.

* Gitti ağalar paşalar; kellere kaldı köşeler.

* Gurbette öğünmek hamamda türkü söylemeye benzer.

* Güttüğümüz üç davar ıslığımız dağlar aşar.

* Gözü tanede olan kuşun ayağı tuzaktan kurtulmaz.

* Gurbette taşa yaslanmayan evdeki yastığın kıymetini bilmez. Gelinin güzelliği damadın harcıyla.

* Gümbürtüden korkan kazancı dükkânına girmez.

* Güzellik bir sivilceye varlık bir kıvılcıma bakar.

* Güzellik on dokuzu don.

H

* Hem çıplak hem poyraza karşı gider.

* Her gün güzel giyenin bayramda g.tü açık kalır.

* Herkesin aklı bir olsa sığırı güdecek çoban bulunmaz.

* Herkes sepet örer ama g.tünü geçiremez.

* Her sakaldan bir tel köseye sakal.

* Hırsızlık bir ekmekten kahpelik bir öpmekten başlar.

* Her hıyarım var diyene tuz alıp seğirtme.

* Her aferin’e koşan tazının bacağı çabuk kırılır.

* Hacı hacıyı Mekke’de bulur.

* Hasta olan ölmez eceli gelen ölür.

* Horoz ölür gözü çöplükte kalır.

* Hac nasip olmayacak adamı deve üstünde yılan sokarmış.

* Hak yoluna vermeyiz bir mangır şeytan yoluna gider tangır tangır.

* Havlamasını bilmeyen köpek sürüye kurt getirir.

* Helvayı yapalım ama; üzüm bağda bağ da dağda hadi tavayı komşulardan buluruz da iş unla yağda.

* Herkese kendi osuruğu ciğer kavurması gibi gelir.

* Hanımın hısımı gelince oklavalar şıkır şıkır; beyin hısımı gelince dişler şıkır şıkır.

* Hiç üzüm yoktur ki g.tünde çöpü olmaya.

* Hacı’ya ” Tesbih alır mısın?” demişler; ” Ha biz buraya niye geldik!” demiş.

* Hak yardım ederse Abdi kuluna kurt çoban olur koyununa.

* Hem karnın tok olsun hem börek tepsisi bütün .( Nasıl olur bu.).

* Her eşek kendi makamıyla anırır.

* Herifin sakalı tutuşmuş o “Dur şu çubuğumu yakayım” der.

* Hesapsız kasabın masadı g.tüne girer.

* Hoca doyduktan sonra kırk armut yemiş “Onun da yeri başka .” demiş.

* Hakaret muhayyerdir sahibine iade olunur.

* Hamamda türkü çağırması gurbette öğünmesi kolaydır.

* Hancının tavuğu yolcu atının arpasıyla geçinir.

* Harmana giren öküzün ağzına sepet geçirirler.

* Helva helva demekle ağız tatlanmaz.

* Hem dizime oturur hem sakalımı yolar.

* Her düşen kabahati pabucunda bulur.

* Herkes kendi kazandığını kendisi yese karnı ambar olur.

* Hocam güzel güzel okuyorsun ama hasta ölüyor.

* Horozla yoldaş olanın menzili çöplüğe kadardır.

* Horoz ölür gözü çöplükte kalır.

İ

* İç dedilerse çeşmeyi de kurut demediler ya.

*İ htiyar deme genç deme;

evde karın bulunsun.

Arpa deme buğday deme;

evde unun bulunsun.

Çalı deme çırpı deme;

evde odun bulunsun.

* İki analı çocuk sütten iki karılı adam bitten ölür.

* İmama gelmişken nikahlar tazeleyelim.

*İ nek ayağı buzağı öldürmez.

* İniş aşağı kavga olmaz atta duran var duramayan var.

* İnsan gün gelir dağı kaldırır gün gelir darıyı kaldıramaz.

* İşi işine denk olanın götü dümbelek çalar.

* İt takaaai neylesin dingilderken düşürür.

* İki karılı bitten; iki analı sütten ölür.

* İnsan sümbül kokusundan eşek **sansürlendi** kokusundan hoşlanır.

* İmam yiyişli muhtar duruşlu ol.

* İşleyen(çalışan) eşeğin boynu boncuklu olur.

* İt kışı geçirir ama gel de derisinden sor.

* İnsanın çok olduğu yerde akla sıkıntı olmaz.

* İnsan şaşırınca karısına “hala” der.

* İp ince yerinden kopar.

* İt itle dalaşırken koyunu kurt kapar.

* İyi at yemini artırır kötü at kamçısını.

* İyini ekmeği gökyüzünde kötünü ekmeği dizi dibinde.

* İyi peynir ama köpek tulumunda.

K

* Kalbur kadar evin deliği kadar derdi vardır.

* Kasap evinde her gün kurban bayramı.

* Kazan nerede kaynarsa maymun orada oynar.

* Karanlıkta görülen iş alaca olur.

* Karaya sabun ölüye öğüt kâr etmez.

* Karga gül dalına konmakla bülbül olmaz.

* Karıncanın hediyesi çekirge ayağıdır.

* Karıncaya tükürük göl gelir.

* Karpuz kabuğuyla büyüyen eşeğin ölümü sudan olur.

* Kazık yerini buldu tokmağa ne hacet!

* Kırk yıllık çingeneye maşa yapması öğretilmez.

* Kopacak kiriş sesinden belli olur.

* Körler mahallesinde ayna satılmaz.

* Kendi hasırda gözü Mısır’da

* Kılavuzu horoz olan kümeste geceler.

* Kömürcünün evine giden yüzü kara çıkar.

* Köpeğin ahmağı baklavadan pay umar.

* Köre “Mum pahaya çıktı” demişler “O bizim harcımız değil” demiş.

* Kurdun adı “yedi” yese de yemese de.

* Kaçan da ” Allah Allah ” der kovalayan da.

* Karga güvercin gibi yürümeye kalkışmış kendi yürüyüşünü de unutmuş.

* Karnımın penceresi yok ya; kuru ekmek yerim kimseye eyvallah etmem.

* Kavak uzaya uzaya göğe değmez ya; elbet gir gün belinden kırılır.

* Kaymağı seven mandayı yanında taşır.

* Kayserili’ye eşek boyaması öğretilmez.

* Kelle bizim olsa gider Konya’da tıraş ettiririm.

* Kestirme yoldan giden çok dolaşır.

* Kırlangıcın zararını biberciden sormalı.

* Kuraklık günde köpekle şaka yaparsan çamurlu günde elbisenin berbat eder.

* Kurdun adı yaman çıkmış; tilki var baş keser.

* Kaçakçıdan iyi tütün kolcusu olur.

* Kalendere “Kış geliyor.” Demişler; “Gelsin ben titremeye hazırım.” Demiş.

* Kalın incelinceye kadar ince koparmış.

* Kan kusana altın leğenin faydası ne?

* Kargaların kurduğu dernek; “kışşşş” deyince dağılır.

* Katıra “Baban kim?” diye sormuşlar; “At dayım olur.” Demiş.

* Kaz değilsin ördek değilsin; paçana kadar suda ne gezersin!

* Keçi kurttan kurtulunca gergedan olur.

* Kılavuzu karga olanın burnu b.ktan çıkmaz.

* Kelin yanında kabak anılmaz.

* Kel kız ablasının saçı ile öğünür.

* Kedinin kanadı olsaydı dünyada serçenin kökü kesilirdi.

* Kocakarıya zülüf yakışmaz.

* Kurtlar ihtiyarlayınca köpeklerin maskarası olur.

* Kürsü dibinde ağlar davul önünde oynar.

* Kadersiz köpek kurban bayramından önce ölür.

* Karganın gönlünden şahinlik geçer.

* Katranı kaynatsan olur mu şeker cinsine tükürdüğüm cinsine çeker.

* Kaynana pamuk ipliği olup raftan düşse gelinin başını yarar.

* Kepenek altında er yatar çul altında küheylan.

* Komşu boncuğunu çalan gece takınır.

* Kötü komşu insanı elek – tekne sahibi yapar.

* Köpeğe gem vurma kendini at sanır.

* Kurt eşek yediği dereye dokuz kere gider.

* Küçük idi kıyamadım büyük oldu yenemedim

L

* Lâkırdı bilmeyen hödükler sönmüş ateşi körükler.

* Leyleğin ayağını kesmişler uçuvermiş; ” Acısını konduğun zaman duyarsın.” demişler.

* Lâfla pilâv pişse deniz kadar yağ benden.

* Leyleği kuştan mı sayarsın; yazın gelir kışın gider.

* Leyleğin ömrü laklakla geçer.

M

* Mahallede biri ölür herkes kendi ölüsüne ağlar.

* Malını yiyip de ölmüş var mı kes avrat soğanın birini.

* Mekke’ye gitmişsin misk sürünmedikten sonra neye yarar!

* Minareyi yaptırmayan yerden bitmiş sanır.

* Malın varsa içinde bulun;

gemin varsa kıçında bulun.

* Mecliste elini sofrada elini kısa tut.

* Misafir ev sahibinin danasıdır nereye bağlarsa orda durur. · *Meyhanecinin şahidi bozacıdır.

* Misafir ev sahibinin danasıdır nereye bağlarsan orda durur.

* Müslüman mahallesinde salyangoz satılmaz.

* Meyhanecinin yüzünü bayram topu güldürür.

* Mangal başı- kış gününün lâle zarıdır.

* Meyhaneci olur da şarap içmez mi!

* Misafiri horoz olanın ambarında buğday olmaz.

* Müflis aç kalınca eski defterleri karıştırır.

N

* Nereye varsan okka dört yüz dirhem.

* Ne benden sana bazlama ne senden bana gözleme

* Nefesine güvenen borazancı başı olur.

* Ne Şam’ın şekeri ne arabın yüzü.

* Ne verdin elime ne çalayım yüzüne.

* Ne yedim pancar ne yüreğim sancar.

* Ne zengine borçlu ol ne züğürtten alacaklı.

* Nisan yağar mayıs öğünür mayıs yağar ambar öğünür.

* Niyet etmiş yağmaya kıyamette kalkmaya.

* Namaza meyli olmayanın kulağı ezanda olmaz.

* Nefesine güvenen borazancıbaşı olur.

*Nerde çalgı orda kalgı.”

O

* On paralık fener ancak bu kadar yanar.

* Osuruklu g.te kepek ekmeği bahane.

*O ayıp bu ayıp; ne yapsın bizim Şuayp!

* Oğlan aldı oyuna gitti; çoban aldı koyuna gitti.

* Oğlan doğur kız doğur;seleyi yine sen götür.

* Oğlum olsun da meyhanede olsun; bir gün olmazsa bir gün ayılır.

* O hacı bu hacı; kim olacak boyacı?

* Okumak bilmez gözü defterdarlıkta.

* Olgun kızılcık diş istemez.

* Olsa ile bulsa ikisi bir araya gelse; neler olur neler!

* Omzuna bir çuval somun yükletsen ardına düşecek bir köpek bulunmaz.

* Osurukla boya boyansa her yer fıstıki olurdu.

* Oturduğu yer ahır eskisi çağırdığı İstanbul türküsü.

* Olsa ile bulsa’yı ekmişler “hiç” çıkmış.

Ö

* Öldüğüne bakmaz da ceviz ağacından tabut ister.

* Ölem desem ecel yok kalkam desem mecal yok.

* Ölümü bilmeyen bayılmaya razı olmaz.

* Öpmeye meramı yok yanağın nerde diye sorar.

* Öğe öğe öküz ettiler boynuzunu dokuz ettiler.

* Öd ağacı yanmayınca kokusu çıkmaz.

* Öfke gelir göz kararır; öfke gider yüz kızarır.

* Öküz yem yiyince çifte gideceğini bilir.

* Ölecek karga kırılacak dala konar.

* Ölme eşeğim yaz gelir; çayır çimen aaa gelir.

* Ölüsü olan bir gün ağlar; delisi olan her gün ağlar.

* Önümüz darı kavurur arkamız harman savurur.

* Öyle buğdayın böyle ekmeği olur.

* Öksüz çocuğu dövmesi kolay alçacık eşeğe binmesi kolay.

P

* Pamuk çuvalının ha altında kalmışsın ha üstünde.

* Parasız meyhaneye gidenin okka çömleği başında patlar.

* Pehlivana “tut” demişler -Elimden gelse canını alacağım” – demiş.·

* Pabuç emanet sokak elin; gez babam gez.

* Papaza kızıp oruç bozulmaz.

* Para akıl öğretir don yürüyüş.

* Paranın gittiğine bakma işinin bittiğine bak.

* Para tutmakla birikir yutmakla değil.

* Pazardaki ete soğan doğranmaz.

* Pişirdiği çoktur hiç birinin aklı yoktur.

R

* Rençperin karnını yarmışlar kırk tane “gelecek yıl “çıkmış

* Pek kirlenme sabuna zarar pek acıkma ekmeğe zarar.

* Raftan sünger düşmüş hanımın başını yarmış.

* Rüya ile hülya olmasa züğürtlerin canı çıkar.

* Ramazanda borç alana bayram çabuk gelir.

* Rüzgâr kayadan ne alır!

* Rüya ile hülya olmasa züğürtlerin canı çıkar.

* Rüya boş gezenin sermayesidir.

* Rüzgârına ardı yağış sevincin ardı dövüş.

S

* Sabır ile koruk helva olur dut yaprağı atlas.

* Saç tava gelir hamur tükenir insan tava gelir ömür tükenir.

* Sağılan ineğin altına otururlar.

* Sağmadı sütünü kör inek koydu adını.

* Sakla beni var iken bulunayım san yok iken.

* Saman pazarında cevahir satılmaz.

* Sanatına hor bakan boynuna torba takar.

* Sana vereyim bir öğüt.Ununu kendi elinle öğüt.

* Sarhoşun mektubu meyhanede okunur.

* Satılmadık ziftim olsun Selânik’ten kel gelir.

* Sekiz günlük ömür dokuz günlük nafaka ister.

* Senin gözün ayranda benim gözüm Meryem’de.

* Sıçan demiş ki:İnci dişlerime kıysam demiri dişlerim.

* Sirke ne kadar keskin olsa kendi küpünü çatlatır.

* Soydur çeker b.ktur kokar.

* Sakalı gür olan köselere eğlence olur.

* Sarı öküzün yanında duran ya huyundan ya tüyünden.

* Sekiz olur dokuz olur; tosun büyür öküz olur.

* Sen ağa ben ağa; bu ineği kim sağa?

* Sen pekmezi getir de sinek Bağdat’tan gelir.

* Sırtı kaşınan köpek çobanın değneğine sürtünür.

* Sivrisinek kavağın arkasına gizlenmiş; “Ne yapıyorsun?” diyenlere “Kavak bana yaslanıyor.” Demiş.

* Sen çakıya sap takıncaya kadar hıyarın vakti geçti.

* Serçeden korkan darı ekmez.

*Sokak elin pabuç emanet; gez babam gez.

*Serçe küçük bir kuştur ama zararını git çiftçiden sor.

* Serçe filin kulağına konmuş da; “Acıttım mı?” demiş.

* Sevilmeyenin sesi dangıldak yürüyüşü zömbüldek gelir.

* Sade pirinç serde olmaz bal gerektir kazana; baba malı aaa tükenir meğer evlât kazana.

* Siraaai sarmısağı hesabeden paça içemez.

* Sen bir garip çingenesin nene gerek gümüş zurna! * Sultanahmet’te dilenir Ayasofya’da sadaka verir.

* Suç iğde de var yünde de var ; çıkrıkta da var yünü eğiren kancıkta da var.

* Sarı ineği gören içi dolu yağ sanır.

* Sakala itibar olsaydı keçi peygamber olurdu.

* Sakal ile kâmil olsaydı işi keçiye danışırlardı her işi.

* Samanlıkta yatar ama vezir rüyası görür.

* Sarı samanın altından su yürütür üstüne çıkar vaaz verir.

* Senin aradığın kantar Bursa’da kestane tartar.

* Serçenin kantarı da kendine göredir.

* Sıçanın boynuna çıngırak takınca kısmeti kesilir.

* Sırça köşkte oturan komşularına taş atmaz.

* Soğanın acısını yiyen bilmez doğrayan bilir.

* Söylemeyip kulunç olacağıma söyleyip gülünç olayım.

* Söyleme arsız olur saklama arsız olur.

Ş

* Şaşkın ördek götün götün yüzer.

* Şalgam kazana girince et oldum sanır ; arap ata binince bey oldum sanır.

* Şehire bir hasta geldi: Derdi börek virdi çörek.

* Şişman incelinceye kadar zayıf koparmış.

* Şahin için tuzak kursam karga çıkar bahtıma.

* Şaşkın ördek başını kor da kıçında suya dalar.

T

* Tahtadan çuvaldız; ne kaybeden üzülür ne bulan sevinir.

* Tatlı tatlı yemenin acı acı o.urması olur.

* Tavşanı tazı tutar çalımı avcı satar.

* Tahsil cehaleti alır ama eşeklik baki kalırmış.

* Tazının topallığı tavşanı görünceye kadardır.

* Tembel badem yemek ister kabuğunu soymaya üşenir.

* Tilkiye “Tavuk eti sever misin?” diye sormuşlar “Adamın güleceğini getirmeyin.” demiş.

* Tabut arayanın gözü yaşlı olur.

* Tarlada darım yok ki serçeyle kavgam olsun.

* Taşı düşünce yüzük de kıymetten düşer.

* Tavuğum yumurtladı deme kümese hırsız dadanır.

* Tazısız ava çıkan tavşansız eve gelir.

* Toklu bizim olsun da kuyruğunu yoklarız.

* “Tuna taştı” demişler “Çeviriverin eve” demiş.

* Tarlasında çalışmadım işine karışmadım.

* Tas anma evde kabak var.

* Taş atacak zaman var taş toplayacak aman var.

* Tatlıya yakışmaz soğan dayısını beğenmez yeğen.

* Tavuk kaza özenirse g.tü yırtılır.

* Tek kürekle sandal sefasına çıkılmaz

* Tepe mahsulünü yel alır dere mahsulünü sel alır.

* Terziye “göç” demişler “iğnem yanımda” demiş..

* Tilki demiş ki: Kendim için demem ama üzümsüz bağın kütüğü kurusun.

* Tutamadığımız kuş azadımız olsun.

U

* Uyuyanın oturana dokuz osuruk borcu var.

* Unun yoksa bazlamaya yağın yoksa gözlemeye özenme.

* Ulu ağacın başından yel eksik olmaz.

* Uludağ heybe dolusu azıksız geçilmez.

* Usta maymun kamçı istemez.

* Uzunlarda hüner olsa kavakta hıyar biter.

* Uyuz eşeğe gümüş semer yakışmaz.

* Ummadığın delikten tilki çıkar.

* Urganda da ölüm yorganda da.

* Ustanın malını bir horoz götürür aaafini bir katar çekemez.

* Uygun tedbir takdire kıç attırır.

Ü

* Üç gecelik ay’ı kim olsa görür.

* Ürkütme kurbağayı yiğit edersin.

* Üstü açık yatarsan altı batman kar yağar.

* Üstünün ununu görüp de değirmenci sanma.

* Üvey ana ekmeği demirden tokmağı.

* Üzüm hırsızı güzün belli olur.

* Üzümü yiyen başka kütüğünün dibinde yatan başka.

V

* Vakit gelir tilkinin kuyruğu kendine yük olur.

* Vurdun mu öldür yedirdin mi doyur.

* Veysel Karani’den yumurta esirgeyen sansar karaniye tavuğunu kaptırır.

* Vursan ölür vurmasan ekmeğini elinden alır.

* Yan gelip yatan da bir k.çını yırtan da bir.

* Yaz’a çıkardık danayı beğenmez oldu anayı.

* Yazın araması kışın taraması olmasa herkes manda besler.

Y

* Yağ bulamazken aşına fesleğen takar başına.

* Ye yağlıyı iç suyu donarsa donsun; ye tatlıyı içme suyu yanarsa yansın.

* Yağmur yağsın da varsın kiremitçi ağlasın.

* Yalan dokuzmuş sekizi avcının torbasından çıkmış.

* Yalan katmayınca lâf artmaz hama katmayınca mal artmaz.

* Yangını körükleyen sakalından tutuşur.

* Yarım hekim candan eder yarım imam dinden eder.

* Yaya gözüyle at bekâr gözüyle it alınmaz.

* Yavaş tükürüğün sakala zararı vardır.

* Yaz diye yola çıkarken kışı gözüne al.

* Yedeği olan şey çabuk kaybolur.

* Yengece “Niçin yan yan gidiyorsun?” diye sormuşlar; “Serde kabadayılık var” demiş.

* Yiğitliğin dokuzu kaçmak iri vurmak.

* Yoldaşın iyiyse Bağdat yakındır.

* Yorgun eşeğin “çüş” canına minnet.

* Yükü görünce kaçar lopu(yemek) görünce ağzını açar.

* Yüz verdik deliye deli sıçtı halıya..

* Yük altında öküz bağıracağına kağnı gıcırdamış.

Z

* Zengine şekerden helva basarlar fakire pekmez bile bulunmaz.

* Zenginin yorganı kalın olur da osuruğunun kokusu dışarı çıkmaz.

* Zenginlik yürüyüş; fakirlik dövüş öğretir.

* Zaten sıska ne yapsın muska.

* Zayıf ata kuyruğu yüktür.

* Zemherinin kışından zamanenin puştundan sakın.

* Zengin buldu “mübarek ola”; fakir buldu “nerden bula?”.

* Zengine mal veren denize su taşır.

* Zenginin ayıbı fukaranın hastalığı ortaya çıkmaz.

* Zengini malı fukaranın çocuğu kıymetlidir.

* Zenginin gönlü oluncaya kadar fukaranın canı çıkar.

* Zenginin horozu bile yumurtlar.

* Zengini malı züğürdün çenesini yorar.

* Zenginlik insan yürüyüş fakirlik dövüş öğretir.

* Zerdaliden düdük olmazadan al haberi.

* Zurnacının karşısında limon yenmez.

* Züğürt olup düşünmektense uyuz olup kaşınmak yeğdir.


KAYNAKÇA : 

- Folklör Ve Halk Edebiyatı ( Eflatun Cem Güney)

- Atasözleri Ansiklopedisi ( Ragıp Soysal)